چکیده: (1942 مشاهده)
از آنجایی که سبک زندگی ناشی از رفتارها و فعالیتها است، پژوهش در این زمینه تغییراتی را که در طول زمان رخ دادهاند و همچنین فاصله میان آنچه نظام ارزشی در گذشته یاد میشد با آنچه امروزه تحقق مییابد را آشکار میسازد. بدین منظور این پژوهش تلاش میکند تا با استفاده از روش نحو فضا در خانههای برداشت شده از شهر مشهد در سده اخیر، به تحلیل نتایج حاصل بپردازد تا از این طریق تاثیر تداوم و تغییر در نظام کالبدی فضایی خانههای مشهد بر سبک زندگی مردم را مورد بررسی قراردهد. این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی شامل روشهای توصیفی، تحلیلی و در نهایت استدلال منطقی با بهرهگیری از ابزار مشاهده، برداشت، مطالعات کتابخانهای و شبیهسازی به کمک نرمافزار تخصصی نحو فضا (UCL Depthmap) صورت گرفته است.
یافتههای پژوهش نشان میدهد در دوره پهلوی اول و نیمه اول پهلوی دوم، در هر دو سازماندهی مرکزی و محوری بیشترین تغییرات در فضای باز (حیاط و تراس-ایوان) و کمترین تغییرات در این دوره مربوط به فضای نشیمن و اتاق بوده است؛ لیکن از دوره نیمه دوم پهلوی دوم تاکنون، توجه از فضای باز و بیرون به فضای درون به خصوص فضای عمومی و نیمهعمومی مانند نشیمن و پذیرایی معطوف میگردد. بنابراین در خانههای قبل از سال1340ه.ش، عملکرد حیاط به عنوان فضایی که بخشی از فعالیتهای فرهنگی، اعتقادی، رسوم سنتی و فعالیت اجتماعی، تفریحی و سرگرمی در آن رخ میداد تغییر کرده و همان طور که نتایج حاصل از پرسشنامهها نشان میدهند، از نیمه دوم پهلوی دوم به بعد این فعالیتها در فضاهای دیگر خانه مانند پذیرایی- مهمانخانه و نشیمن رخ میدهند. از سال 1340ه.ش به بعد با ایجاد فضایی بعنوان اتاق کار، فضایی مختص فعالیتهای معیشتی در خانهها ایجاد گردید که این فضا در خانههای قبل از سال 1340ه.ش مشاهده نمیشود. همچنین در خانههای بعد از سال 1340ه.ش به بعد فضایی بعنوان نهارخوری نیز به خانهها افزوده میشود که قسمتی از فعالیتهای زیستی در آن رخ میدهد.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1400/5/29 | پذیرش: 1400/4/10 | انتشار: 1400/4/10