TY - JOUR T1 - Impact of physical criteria on thermal performance of different types of historical Houses in Hamedan City TT - تبیین معیارهای کالبدی موثر بر عملکرد حرارتی گونه‌های مختلف خانه‌های تاریخی شهر همدان JF - iauh-hafthesar JO - iauh-hafthesar VL - 9 IS - 33 UR - http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1123-fa.html Y1 - 2020 SP - 23 EP - 42 KW - Physical criteria KW - Thermal performance KW - Typology KW - Simulation KW - Historical houses of Hamedan. N2 - همدان به عنوان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران زمین، از قدمت چند هزار ساله‌ای برخوردار است. کهن‌ترین آثار شاخص خانه در شهر همدان مربوط به دوره‌ی اشکانی است که طی کاوش‌های باستان‌شناسی دهه‌ی هفتاد هجری شمسی، بقایای آن در تپه‌ی هگمتانه کشف شده است. از دوره‌ی قاجار و پس از آن، آثار معماری قابل توجهی به جا مانده است که در این میان سهم خانه‌ها نیز قابل توجه است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ماهیت آن یک تحقیق آمیخته است که از روش‌های کیفی و کمی بهره می‌گیرد. در ابتدا به بررسی علمی اقلیم شهر همدان بر اساس مشخصات آب‌وهوایی بلندمدت(1976 تا 2015) می‌پردازیم و سپس تعداد 33 خانه که واجد اطلاعات و مدارک کامل بودند، با تحلیل ساختاری ویژگی‌های کالبدی مشترک خانه‌ها بر اساس شاخص‌های تاثیرگذار بر عملکردحرارتی آن‌ها گونه‌بندی می‌شوند. در مرحله بعدی جهت بررسی عملکرد حرارتی خانه‌ها منتخب از روش شبیه‌سازی رایانه‌ای استفاده می‌شود و نتایج براساس نگرش مقایسه‌ای و آزمون همبستگی تحلیل می‌گردند. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، می‌توان خانه‌های تاریخی موجود در شهر همدان را به سه گونه، بر اساس معیارهای کالبدی موثر بر عملکردحرارتی خانه‌ها در بازه‌ی زمانی قاجار تا پهلوی دسته بندی کرد: گونه‌ی :A خانه‌های دوره‌ی قاجار که به صورت درونگرا با حیاط مرکزی و فضای اندرونی و بیرونی بوده است. گونه‌ی B: خانه‌های مربوط به دوران اواخر قاجار و پهلوی اول که تلفیقی از گونه‌ی درونگرا و برونگرا هستند. گونه‌ی C: خانه‌هایی که با تأثیرپذیری از فرهنگ معماری غرب پلان‌ها در آن‌ها برونگرا شده است. همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان می‌دهد که بین شاخص‌های نسبت سطح کل زیر بنا به حجم (A/V)، نسبت فضای پر به خالی (تراکم)، ضخامت دیوارهای خارجی و جرم حرارتی و میزان مصرف انرژی همبستگی معکوس و با شدت زیاد وجود دارد، درحالی‌که بین شاخص‌های نسبت سطح بازشو به سطح جانبی بنا و مساحت حیاط و میزان مصرف انرژی همبستگی مستقیم و با شدت زیاد وجود دارد و بین شاخص‌های نسبت ارتفاع به عرض حیاط (H/W)، نسبت ارتفاع به طول حیاط (H/L) و نسبت سطح جانبی به حجم (S/V) و میزان مصرف انرژی همبستگی مستقیم و با شدت کم وجود دارد. M3 10.29252/hafthesar.9.33.23 ER -