انتشار آنلاین                   برگشت به فهرست مقالات | برگشت به فهرست نسخه ها

XML Print


چکیده:   (187 مشاهده)
مطالعات انسان و محیط نشان می­دهد مطالعۀ فضای کالبدی مستلزم ملاحظۀ فعالیت­ها در آن است. فضاهای فرهنگی به دلیل داشتن پتانسیل­های مختلف که باعث بروز فعالیت­های متنوعی می­شود، از اهمیت ویژه­ای برخوردار هستند، به همین جهت یافتن مهمترین مولفه­های تاثیرگذار در طراحی فضاهای فرهنگی یکی از مهمترین مسائلی است که امروزه طراحان به دنبال آن هستند. به همین منظور در این پژوهش باغ کتاب تهران بعنوان یکی از نمونه­های شاخص که دارای مولفه­ های فضایی مختلف است، انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی روابط میان افراد در فضاهای فرهنگی در سازمان­دهی فضایی آنها موثر است. خلوت یکی از رفتارهای اجتماعی است، تعیین­ کنندۀ فاصله و مرز میان افراد است و فرد می­تواند به کمک آن بر روابط خود با دیگران نظارت و کنترل داشته باشد. ساز و کارهای دستیابی به خلوت در محیط کالبدی به وسیلۀ سازمان­دهی مناسب محیط فراهم می­شود و به طراحان کمک می­کند تا بستری با فرصت­ های مکانی قابل گزینش را برای کاربر فراهم کند. پژوهش پیش رو ضمن شناسایی مولفه ­های تأثیرگذار بر خلوت در پی پاسخ به چگونگی تأثیر سازمان­دهی محیط بر خلوت کاربران در مکان­های فرهنگی مانند باغ کتاب تهران است. این تحقیق با استفاده از روش تلفیقی (کیفی-کمّی) به دنبال یافتن آن دسته از مولفه ­های سازماندهی محیطی موثر بر میزان خلوت­ گزینی کاربران در مکان­های فرهنگی است. جهت رسیدن به این هدف با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و رسیدن به اجماع نظری در مصاحبه با متخصصان حوزۀ معماری، مؤلفه‌های مؤثر سازمان­دهی محیط بر خلوت کاربران استخراج شد که عبارتند از ارتباط و کنترل، هم‌پیوندی فضاها، تناسبات هندسی مسیرهای ارتباطی، خوانایی مسیرها، چشم‌انداز طبیعی و عمق فضا. سپس پرسشنامه‌ای بین کاربران تنظیم و توزیع شد و در تحلیل داده‌های پرسشنامه به‌روش همبستگی و تحلیل مسیر به تبیین مدل و استخراج سه چرخۀ عملکردی، کالبدی و رفتاری پرداخته شد. در مدل نهایی رابطۀ میان مؤلفه‌ها و میزان تأثیر آنها بر یکدیگر تحلیل و ارزیابی شده است. همچنین گردآوری اطلاعات بر مبنای مشاهدات میدانی با استفاده از منابع و نقشه­ های معتبر بوده و  استخراج و تحلیل داده ها توسط نرم افزار A – Graph مدل­یابی شاخه­ای فضا مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل مبتنی بر یافته­های پژوهش نشان می­دهند، بین مولفه ­های اثرگذار بر خلوت­ پذیری در فضاهای فرهنگی اختلاف معنادار وجود دارد، از دیدگاه کاربران، چیدمان و خوانایی فضا مهمترین معیار اثرگذار بر خلوت­پذیری در فضاهای فرهنگی می­باشد و پس از آن دعوت­ کنندگی، فضاهای شخصی و فضاهای چند منظوره جای دارند.
 
     
نوع مطالعه: پژوهشي-مورد پژوهی | موضوع مقاله: روان شناسی محیط
دریافت: 1402/5/28 | پذیرش: 1403/1/19

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مطالعات محیطی هفت حصار می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Haft Hesar Journal of Environmental Studies

Designed & Developed by : Yektaweb