چکیده: (509 مشاهده)
در الگوی خانههای حیاطدار سنتی، حیاط هسته حیاتی خانه را تشکیل میدهد و بر اساس نیازهای مادی و معنوی و رعایت سلسله مراتب، انواع حیاط سنتی شکل گرفته است. مطالعه در زمینه تاثیر عواملی چون جغرافیا و اقلیم، اجتماع و فرهنگ، بینشهای فکری نظام خانواده، بر ساختار ابنیه، ضروری به نظر میرسد. بخش عمده بافتهای شهرهای تاریخی ایران را خانههای حیاطدار سنتی تشکیل میدهند. این خانهها در معرض تخریب قرار دارند، لذا مطالعه بر کالبد حیاطها حائز اهمیت است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت تاثیر محیطی و فرهنگی خانههای سنتی حیاط دار در رابطه با اصلیترین فضای خانه (تالار) و ورودی در معماری مسکونی منطقه سرد و خشک همدان است. اهمیت پژوهش این است که خانههای حیاطدار سنتی همدان بخشی از هویت تاریخی معماری کشور بوده است. از این رو برای حفاظت و الگو برداری، مطالعه آنها حائز اهمیت هستند. با توجه به گستردگی اقلیم سرد در ایران، توجه به طراحی بناها که از مصرفکنندگان عمده انرژیهای فسیلی به شمار میروند، میتواند بخش عمدهای از مصرف انرژی را کاهش دهند. همچنین جهت حفظ فرهنگ و تحقق آنها در خانههای امروزی نیز مورد توجه قرار میگیرند. در این پژوهش از روش تحلیل محتوایی و با کمک نظریه داده بنیاد از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل نمونه برای تولید معنا به ترتیب ارائه و توصیف در کدگذای باز، مقایسه و تحلیل از طریق کدگذاری محوری و تبیین الگو از طریق کدگذاری انتخابی صورت میگیرد. راهبرد این مقاله در مرحله تحلیل و داوری، روش کمی و کیفی تواما است. در روش کمی از نرمافزار اقلیمی کلایمت کانسالتنت، مدل آسایش حرارتی اشری 55 و مطالعات پهنهبندی اقلیمی ایران و در روش کیفی از مطالعات کتابخانهای استفاده شده است. اهم نتایج نشان میدهد که در بررسی تغییرات اقلیمی در یک بازه زمانی حدود 40 ساله، تعداد ماههایی که شرایط آسایش در آن برقرار بوده کمتر و ماههایی که در آنها باید تدابیر گرمایشی و سرمایشی اندیشید به سمت بیشترین مدت خود سیر کرده است. دو دسته کلی مولفهها را در حوزه فرهنگ شامل شیوههای معماری ایرانی، عناصر فرهنگ ساز در شکلگیری الگو معماری خانههای حیاطدار سنتی موثر میداند. در راستای دستیابی به اهداف اقلیمی هم مشاهده میشود گونههای درونگرای قاجاری و التقاطی وضعیت مطلوبتری از نظر دریافت تابشهای خورشیدی، محافظت در برابر جریان بادهای نامطلوب در تالارها و موقعیت قرارگیری ورودیها و تاثیر جریان باد در حیاطها را دارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
روان شناسی محیط دریافت: 1401/6/23 | پذیرش: 1400/7/10