Shojaei F, Ahmadi V, Farkish H, Hanaei T. Evaluation and prioritization of components of desirable physical quality of housing based on expert opinions in the Darvey neighborhood on the outskirts of Mashhad city. Haft Hesar J Environ Stud 2025; 14 (51) :5-24
URL:
http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-2218-fa.html
شجاعی فائزه، احمدی وحید، فرکیش هیرو، حنایی تکتم. ارزیابی و اولویتبندی مولفههای کیفیت کالبدی مسکن مطلوب با تکیه بر آراء متخصصان در محله دروی حاشیه شهر مشهد. مطالعات محیطی هفت حصار. 1404; 14 (51) :5-24
URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-2218-fa.html
چکیده: (14 مشاهده)
افزایش سریع شهرنشینی، هجوم مهاجران و تازهواردان به نقاطشهری، شهرها را با مشکلات و معضلات متعددی مواجه کرده است. یکی از این معضلات ظهور محلات حاشیهنشین در اطراف شهرهای بزرگ میباشد. از مهمترین مشکلات این محلات مساله مسکن است که نابسامانیهای فراوان در ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی در حاشیه شهرها، باعث کاهش کیفیت آن شده است. مساکن حاشیه شهر نمودی از فقدان معیارهای مسکن مطلوب میباشد و شناسایی و تقویت برخی از این معیارها به افزایش کیفیت و مطلوبیت مسکن کمک خواهد کرد. محله دروی مشهد، یکی از محلات حاشیه در بخش شرقی مشهد می باشد که با کیفیت پایین مسکن به خصوص در بخش کالبدی روبرو است. لذا هدف از این پژوهش ارزیابی و اولویتبندی معیارها و مولفههای کیفیت کالبدی مسکن مطلوب در بافت حاشیهنشین محله دروی میباشد. روش انجام پژوهش توصیفی و تحلیلی در بخش مبانی نظری و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه میباشد. بدین منظور در گام نخست، ابتدا شناسایی معیارها و مولفههای کالبدی مسکن مطلوب در حاشیهشهر، با استفاده از مطالعات اسنادی و آراء صاحبنظران و پژوهشگران (مبانینظری، تجارب ایران و جهان) صورت گرفت. این معیارها در 8 گروه دستهبندی شده که شامل 34 مولفه میباشند. در گام بعدی مولفههای شناسایی شده به صورت پرسشنامهای با طیف لیکرت در اختیار 30 نفر از کارشناسان قرار گرفت. کارشناسان از بین افرادی انتخاب شدهاند که به صورت تجربی در بافت حاشیه شهر حضور داشته و آگاهی کاملی نسبت به آن دارند. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS، جهت رتبهبندی معیارها و مولفه ها از آزمون فریدمن، رابطه بین معیارها از آزمون همبستگی اسپیرمن و برای سنجش اعتبار و پایایی پرسشنامه و در نهایت جهت ارائه مدل ساختاری پژوهش از آزمون مدلیابی معادلات ساختاری PLS استفاده شده است. نتایج به دست آمده گویای این است معیار دوام، استحکام و مقاومت اولویت اول؛ معیار تناسبات، ابعاد و اندازه اولویت دوم؛ معیار تسهیلات بهداشتی اولویت سوم؛ معیار ایمنی و امنیت اولویت چهارم؛ معیار نمای ظاهری و سیمای بصری اولویت پنجم؛ معیار شکل، فرم و الگو اولویت ششم؛ معیار امکانات و تسهیلات رفاهی اولویت هفتم و معیار خدمات و امکانات اولویت هشتم میباشد. با برنامهریزی در راستای ارتقاء و ساماندهی این معیارها و مولفهها بر اساس درجه اهمیت، میتوان مطلوبیت مسکن را از لحاظ کالبدی در بافت حاشیه شهر بهبود بخشید.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
شهرسازی-برنامه ریزی شهری دریافت: 1402/11/24 | پذیرش: 1403/4/21 | انتشار: 1404/4/7