نازنین علیزاده محوطه کار، سید مسلم سیدالحسینی، مریم استادی، محمدرضا صفاریان طوسی،
دوره ۱۱، شماره ۳۹ - ( بهار ۱۴۰۱ )
چکیده
سبک نوین زندگی شهری، فضاهای عمومی را به عرصهای برای حضور مستمر شهروندان مبدل ساخته، به گونهای که این فضاها میتوانند در ارتباطی دو سویه بر ارتقا و یا تضعیف وضعیت سلامت روانی شهروندان تاثیر بسزایی بر جای بگذارند. بر اساس رویکرد محیطهای بازیابنده، برخی از شاخصهای محیطی میتوانند به بازیابی منابع روانشناختی-کارکردی در افراد کمک شایان توجهی نمایند. نتایج پژوهشها گویای این نکته است که خصلتهای فردی-فرهنگی افراد نیز در چگونگی ادراک و ارزیابی شهروندان از کیفیت بازیابی و میزان علاقهمندی آنها به فضاها موثر هستند. هدف از این پژوهش شناسایی شاخصهای موجد کیفیت بازیابی در فضاهای شهری از دیدگاه شهروندان است که میتوانند در کاهش فشار روانی و میزان علاقه مندی به فضاهای شهری بیشترین تاثیر گذاری را داشته باشند. این پژوهش بدنبال فراهم آوردن شناختی از عوامل بومی تاثیر گذار بر کیفیت بازیابی در شهر مشهد (به عنوان دومین کلانشهر ایران) است، تا از این طریق بستری کاربردی برای طراحان، برنامهریزان و نهادهای اجرایی فراهم کند. این مطالعه با تکیه بر راهبرد پیمایشی، پس از انجام مطالعات پایه از طریق شیوه عکس برداری تخصصی و پرسشنامه محقق ساخت به گردآوری دیدگاههای شهروندان پرداخته و دادهها با استفاده از نرم افزار ۲۵SPSS و آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدهاند. نتایج نشان میدهد که با افزایش میزان علاقه مندی شهروندان به فضای شهری کیفیت بازیابی نیز به گونه قوی تری آشکار میگردد. در این میان شاخصهای جذابیت، فراغت و خوانایی نیز در ارتباطی معنادار میان میزان علاقه مندی شهروندان به فضاهای شهری با کیفیت بازیابی بیش ازسایر شاخصها در کاهش فشار روانی موثر اند.