۲ نتیجه برای انعطاف‌پذیری
فاطمه کاکایی، بهاره رجایی،
دوره ۶، شماره ۲۳ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
باغهای گیاهشناسی با در‌نظر‌گرفته‌‌شدن به عنوان یک فضای سبز شهری، از طریق سه نقش حفاظت، آموزش و تفریح، خود، قابلیت پاسخگویی به تعدادی از معضلات ایجاد شده در عصر جدید به‌واسطه شهر‌نشینی را دارا هستند. سرزندگی از جمله عواملی است که در کالبد یک فضا، روح می‌دمد. می‌توان سرزندگی اجتماعی را شرایط خوب برای قدم‌زدن و زندگی پیاده، همراه با امکاناتی برای درنگ، توقف و کسب تجربه دانست که ظرفیت برای ارائه گزینه‌های بیشتر برای فعالیت‌های اجتماعی و انتخابی افراد در فضا را فراهم می‌کند. توجه به فضای سبز، هم از دیدگاه تامین نیازهای زیست‌محیطی شهرنشینان و هم از نظر تامین فضاهای فراغتی و بستر ارتباط و تعامل اجتماعی آن، جایگاهی درخور اهمیت دارد. از این لحاظ، تلاش این پژوهش، دستیابی به طرح معماری و کاربردی است تا بیان دارد که چگونه سرزندگی اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در الفبای شکل‌گیری معماری می‌تواند به تدوین اصول طراحی باغهای گیاهشناسی امروز، کمک نماید. همچنین، فضاهای پرورش و نمایش گل و گیاه در کالبدی سازمانیافته که امکان ارتباط چهره به چهره انسانی در درون جامعه را فراهم آورند تا در نهایت، موجب سرزندگی اجتماعی گردند و نیازهای جامعه را در این مورد تا حد ممکن، مرتفع سازند و در حفظ و تقویت هویت شهری کنونی و آینده کلانشهر شیراز در جهت ارتقاء سرزندگی شهری، موثر واقع گردند. جهت تعیین حجم نمونه، روش نمونهگیری در دسترس، استفاده شده است که در طول یک هفته، ۱۷۵ نفر مورد پرسش قرار گرفتند. همچنین جهت تعیین روایی، صوری محتوایی و جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شده و ضریب حاصل، ۰,۸۸۶ است که در سطح بالایی میباشد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها، اطلاعات به نرمافزار « »، انتقال یافت و با استفاده از جداول فراوانی و شاخصهایی نظیر حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف معیار به توصیف دادهها پرداخته شد. نتایج نشان میدهند که آنچه در شکل‌گیری سرزندگی اجتماعی باغهای گیاهشناسی، نقش ایفا می‌کنند، ناشی از ۳ مولفه اصلی با عناوین «هویت و سازگاری (انعطاف‌پذیری)»، «دسترسی و پیاده‌روی»، «کشش، جاذبه و تنوع فضا» به همراه متغیرهای فرعی هر یک از آنها می‌باشند. همچنین، میانگین نمره پاسخگویان، ۷۴/۰ بیش از حد متوسط یعنی ۳ میباشد که با توجه به میزان T به دست آمده (۵۵/۲۹=T) با درجه آزادی ۱۷۴ در سطح ۹۵%، معنیدار میباشد. بنابراین، میزان اهمیت تاثیر مولفههای شکلدهنده و ارتقاءدهنده سرزندگی اجتماعی فضا بر حضور و استفاده شهروندان از باغ گیاهشناسی ارم به طور معنیداری بیش از حد متوسط است.
علی ثباتی، کیانوش ذاکرحقیقی،
دوره ۱۳، شماره ۴۷ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
ساختار فضایی شهرها موضوع تحقیقات و مطالعات مختلفی در حوزه برنامه‌ریزی شهری بوده است. این ساختار تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله کاربری زمین است. کاربری زمین در شهرهای ایران عمدتاً در قالب طرح‌های جامع شهری شکل می‌گیرند، بنابراین برنامه‌ریزان شهری در تهیه طرح‌های توسعه شهری، ضمن حل معضلات موجود، به دنبال ترسیم آینده‌ای مطلوب و بهینه برای شهرها هستند. تحلیل ساختار فضایی در سطح کلان ابزار مناسبی در این خصوص محسوب می‌گردد، چراکه یکی از خروجی‌های اصلی طرح‌های جامع شهری، نقشه ساختار فضایی شهر است. با این وجود نسبت به تغییرات احتمالی ساختار فضایی ناشی از تغییرات کاربری اراضی در سازمان فضایی شهری تحقیقات کافی در داخل کشور صورت نگرفته است. لذا پژوهش حاضر به دنبال آنست تا میزان انعطاف‌پذیری ساختار فضایی شهر ساری، به عنوان مرکز یکی از استان‌های مهم ایران که از نظر تحولات جمعیتی و فعالیتی، از سوی نیروهای مختلف در معرض فشار است را در برابر تغییرات مربوط به پهنه‌ها مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- علی است. در این پژوهش با استفاده از مستندات موجود به بررسی تغییرات ساختار فضایی متآثر از تصمیمات کمیسیون ماده ٥ شورای عالی شهرسازی و معماری در شهر ساری پرداخته میشود. بدین صورت که ابتدا محدوده سطح مجاز کاربری‌ها تعیین و چگونگی تغییرات سطح هر کاربری در هر پهنه از نظر مورد قبول بودن و یا مردود بودن تعیین می‌گردد. سپس از طریق آزمون آماری مک نمار تعیین میشود که آیا تغییرات در مجموع منجر به تغییر پهنه شده است یا خیر. پاسخ این آزمون مجدداً در مقیاس اندازه‌گیری اسمی به هر پهنه نسبت داده میشود. نتایج تحقیق حاکی از آنست که از ١٠١ پهنه موجود در این شهر ٤٨ پهنه به دلیل عبور کردن از حیطه مجاز تعیین شده برای هر یک از کاربری‌ها، نسبت به طرح مصوب جامع شهری دارای مغایرت هستند. این امر ضرورت تهیه الگوی تعیین آستانه‌های قابل تحمل در طرح‌های جامع، مترتب بر اجزای اصلی ساختار فضایی شهر از جمله کاربری اراضی، که به عنوان یکی از خروجی‌های اصلی طرح جامع در نظر گرفته میشود، را تأیید می‌کند.
