جلیل پوراقدم سینا، میرزا کوچک خوش نویس احمد، خاکزند مهدی، مسعودی نژاد مصطفی. تبیین مؤلفههای موثر بر ادراک عدالت در معماری بناهای مسکونی معاصر ایران
(مطالعه موردی: بناهای مسکونی تهران). مطالعات محیطی هفت حصار. 1401; 11 (42) :5-24
URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1820-fa.html
چکیده: (1874 مشاهده)
عدالت با مفاهیمی مانند حقوق، انصاف، آزادی، برابری و غیره همراه است، رویکردها به مفهوم عدالت در جوامع و در زمانهای مختلف از دیدگاههای ایدئولوژیک متفاوتی پیروی میکنند، که گاهی بایکدیگر متفاوت و متضاد هستند. با وجود تاکیدی که در سطح جامعه بر مفهوم عدالت و لزوم تحقق آن وجود دارد، کمتر به این مفهوم پرداخته شده است که بناهای مسکونی چه نقشی بر ادراک عدالت افراد دارند. شهر تهران، به عنوان پایتخت ایران از دهههای گذشته دچار نابرابری در گسترش، توزیع خدمات و امکانات در مناطق مختلف شهری بوده است، که حاصل آن جدایی گزینی اقشار و طبقات مختلف اقتصادی-اجتماعی در مناطق مختلف شهری است. این تحقیق بر آن است، نقش مؤلفههای موثر بر ادراک عدالت شهروندان، به واسطه معماری بناهای مسکونی را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. روش تحقیق در این پژوهش با توجه به ماهیت پژوهش از نوع ترکیبی و بر اساس ماهیت روش در بخش اول از نوع کیفی و در بخش دوم از نوع کمی است و در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های تحلیل محتوا، روش دلفی و پیمایشی استفاده شده است. مفاهیم حاصل از پژوهش و نقش آنها بر ادراک عدالت افراد به دو دسته مؤلفههای عینی و ذهنی تقسیم گردید. یافتههای پژوهش نشانگر آن است که برداشت همهی افراد از مفهوم "عدالت" یکسان نیست و از نظر هر فرد تعریف متفاوت دارد. بنابراین، ادراک عدالت در همه افراد یکسان نیست، ولی همهی افراد به زمینهها و عوامل مشترکی در معماری بناهای مسکونی که در ادراک عدالت تاثیرگذار هستند، معتقدند. در نتیجه اولویت تاثیر گذار بودن هر یک از مؤلفهها بر ادراک عدالت افراد، با توجه به عوامل زمینهای از قبیل سن، جنسیت، تاهل، وضعیت اشتغال و درآمد، تحصیلات و محل سکونت افراد در بین شهروندان متفاوت میباشد بر این اساس مهمترین شاخصهای ذهنی مرتبط با مسکن و موثر بر ادراک عدالت به ترتیب احساس امنیت، توجه به آرامش و رعایت حقوق فردی و حقوق همسایگی است و در بررسی وضعیت شاخصهای عینی عدالت نیز به ترتیب: تطابق با نیازهای انسانی و معلولین، مقیاس بنا، استواری بنا میباشند.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
معماری دریافت: 1400/10/8 | پذیرش: 1400/11/8 | انتشار: 1402/2/4