زهری سارا، عظمتی سعید، طلیس چی علیرضا. بررسی رابطه بین مؤلفههای مؤثر بر نشاط اجتماعی در فضای باز مساجد با بهرهگیری از تکنیک نحو فضا (مطالعه موردی: مساجد شهر اصفهان). مطالعات محیطی هفت حصار. 1404; 14 (52) :83-94
URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-2245-fa.html
چکیده: (121 مشاهده)
مسجد مظهـر وحدت، زندگـی و منبـع نمادیـن اعتقـادات اسـت. حضور افـراد و تقویت تعاملات اجتماعی آنها در مسجد باعث تقویت پویـایی و نشاط اجتماعی در جامعه میشود. مسجد به عنوان یک عنصر محوری و هویتی درجامعه اسلامی همواره تصویری ثابت درذهن و خاطر عموم داشته است که معاصرسازی این تصویر سنتی درجهت ایجاد نشاط اجتماعی، از چالشهای مهم معماری معاصر محسوب میشود. با در نظر گرفتن این نکته که فضاهای مذهبی مانند مسجد علاوه بر تأمین نیازهای مذهبی و آگاه کردن مردم، توسعه فرهنگ و رشد همه جانبه اقشار مختلف یک جامعه، همچنین میتواند نقش بسزایی در جهت ایجاد و ارتقاء نشاط اجتماعی که امروزه یکی از اهداف شهرداریها نیز است داشته باشد. یکی از عناصر مهم مساجد، صحن و حیاط است که به دلیل پیروی از طرح و نقشه اولین مسجد جهان(مسجد النبی) فرم مربع یا مستطیل دارد و فضایی آزاد و روحانی را برای واردین به مسجد ایجاد میکند. هدف از پژوهش حاضر بررسی مؤلفههای اثرگذار بر نشاط اجتماعی درمساجد است و بر مبنای این بررسی به ارائه راهکارهای طراحی پرداخته خواهد شد. جامعه آماری این پژوهش در بخش سنجش ترجیحات مردمی را میتوان، کلیه شهروندان شهر اصفهان دانست که در مساجد حضور مییابند. اطلاعات بدست آمده از پرسشنامهها، جمعآوری، کدگذاری و وارد رایانه شده و با استفاده از نرمافزار SPSS26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. طبق بررسیها مشارکت اجتماعی و رویداد مداری با ضریب 961/0 بیشترین و همبستگی اجتماعی و ارزشهای فردی با ضریب 15/0 کمترین میزان تاثیر گذاری رابر نشاط اجتماعی دارند. با درنظر گرفتن هر مؤلفه که جمعبندی و ذکر شده است جهت فعالتر و زنده کردن محیط مسجد میتوان عواملی چون، کانونها و فضاهای فرهنگی، تفریحی و عمومی که باعث ایجاد تعاملات اجتماعی و مشارکت جوانان و افراد محله را درنظر گرفت. باتوجه به مؤلفههای بدست آمده از مرحله قبل به بررسی پلان چهار مسجد رحیم خان، مسجد سید اصفهان، مسجد جامع اصفهان و مسجد شیخ لطف الله با استفاده از دو نرم افزار AGraph و Depth Map پرداخته میشود. درآنالیز پلانی سه مسجد رحیم خان، مسجد سید اصفهان و مسجد جامع دیده شد، بیشترین میزان رویداد پذیری برای مشارکت ها و حضور جوانان در حیاط میانی صورت میگیرد. آنالیز هاحیاط میانی را دارای بیشترین هم پیوندی و مؤثر بر ارتقاء نشاط اجتماعی دانستهاند.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
شهرسازی-برنامه ریزی شهری دریافت: 1404/5/12 | پذیرش: 1404/5/10 | انتشار: 1404/5/10 | انتشار الکترونیک: 1404/5/10