دوره 11، شماره 41 - ( پاییز 1401 )
جلد اول _ شماره اول_صفحات 5 الی 79 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Masoudi Gogani A, Afzalian K, Tabasi M, Sorori H, Sahragard M. Reading the effect of light and color with the approach of emotional security in the Qajar houses of Tabriz. Haft Hesar J Environ Stud 2022; 11 (41) :17-30
URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1773-fa.html
URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1773-fa.html
مسعودی گوگانی اعظم، افضلیان خسرو، طبسی محسن، سروری هادی، صحراگرد مهدی. خوانش تأثیر نور و رنگ با رویکرد امنیت احساسی در خانه‌های قاجاری تبریز. مطالعات محیطی هفت حصار. 1401; 11 (41) :17-30
چکیده: (1358 مشاهده)
اثرات نور و رنگ در طول زمان اتفاق می‌افتد، یعنی کاربران فضا برای مدتی طولانی در فضاها اقامت داشته و در معرض انرژی‌های مختلف تابش شده از نور رنگی قرار می‌گیرند. مطالعات زیادی در مورد تأثیر نور طبیعی بر روح و جسم انسان انجام شده است که نقش غیرقابل انکار نور طبیعی بر رفتار، نگرش و کارایی افراد را تکرار می‌کنند. بااین‌وجود علی رغم اینکه نور طبیعی به‌عنوان یک منبع انرژی تجدید پذیر، بدون هزینه و سازگار با محیط زیست است، بیشتر راه حلهای مورداستفاده در معماری قدیمی باتوجه‌به استفاده از نور طبیعی فراموش شده‌اند. تأثیر روانی نور رنگی برفضاهای خانه‌های قاجاری تبریز چگونه است؟
به نظر می‌رسد، پنجره مشبک با تکه‌های شیشه رنگارنگ موسوم به ارسی، عملکرد بالای آنها در نور روز و سایر عملکردها مانند زیبایی، حریم خصوصی، اثرات روان‌شناختی و غیره را نشان می‌دهد که استفاده از شیشه‌های رنگی در پنجره و تخمین درصد مناسب هر شیشه رنگی، به طور قابل‌توجهی به عملکرد فضا، مواد، ترجیحات کاربر، آب‌وهوای محلی و هدف طراحی بستگی دارد.
روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش روش تحقیق پیمایشی می‌باشد. گردآوری دادهها از منابع مکتوب و مصاحبه باز از متخصصان این حوزه به‌عنوان جدول هدف محتوا تدوین‌شده و به روش تحلیل محتوا طبقه‌بندی گردید. برای تعیین میزان اهمیت مؤلفه‌ها پرسش‌نامه دارای ساختار توسط محققان، ساخته شد و توسط نرم‌افزار spss تحلیل گشت. بر اساس یک رویکرد جامع و یک روش تحقیق کمی، 16 مورد از خانه‌های قاجاری در تبریز را تحلیل کرده و نشان داد که سازندگان آنها چگونه از نور و عناصر معماری در روش های مختلف سازماندهی فضا استفاده می‌کنند تا امنیت احساسی ساکنان تأمین شود؛ عواملی مرتبط با مؤلفه‌هایی چون اقلیم، فرهنگ، اقتصاد، اعتقادات، منزلت اجتماعی، تکنولوژی، مصالح، سایت، دفاع و نماد وغیره که در شکل‌گیری فضاهای خانه مطرح می‌باشند با موضوعاتی مرتبط با نور و رنگ از قبیل خوانایی، مطلوبیت، دلپذیری، روح و حالت، تعامل، تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری تنوع‌هایی را نشان می‌دهد که اگرچه در مبانی، وحدت و اشتراک دارند، مصادیق متعدّدی را صورت می‌بندند. مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در حوزه مؤلفه‌های کیفی عواملی مانند: تأثیر روانی، زیبائی، محرمیت، امنیت و در حوزه مؤلفه‌های کمی شامل: تهویه، چشم‌انداز، کنترل نور و صدا به دست آمد.
به نظر می‌رسد، پنجره مشبک با تکه‌های شیشه رنگارنگ موسوم به ارسی، عملکرد بالای آنها در نور روز و سایر عملکردها مانند زیبایی، حریم خصوصی، اثرات روان‌شناختی و غیره را نشان می‌دهد که استفاده از شیشه‌های رنگی در پنجره و تخمین درصد مناسب هر شیشه رنگی، به طور قابل‌توجهی به عملکرد فضا، مواد، ترجیحات کاربر، آب‌وهوای محلی و هدف طراحی بستگی دارد.
روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش روش تحقیق پیمایشی می‌باشد. گردآوری دادهها از منابع مکتوب و مصاحبه باز از متخصصان این حوزه به‌عنوان جدول هدف محتوا تدوین‌شده و به روش تحلیل محتوا طبقه‌بندی گردید. برای تعیین میزان اهمیت مؤلفه‌ها پرسش‌نامه دارای ساختار توسط محققان، ساخته شد و توسط نرم‌افزار spss تحلیل گشت. بر اساس یک رویکرد جامع و یک روش تحقیق کمی، 16 مورد از خانه‌های قاجاری در تبریز را تحلیل کرده و نشان داد که سازندگان آنها چگونه از نور و عناصر معماری در روش های مختلف سازماندهی فضا استفاده می‌کنند تا امنیت احساسی ساکنان تأمین شود؛ عواملی مرتبط با مؤلفه‌هایی چون اقلیم، فرهنگ، اقتصاد، اعتقادات، منزلت اجتماعی، تکنولوژی، مصالح، سایت، دفاع و نماد وغیره که در شکل‌گیری فضاهای خانه مطرح می‌باشند با موضوعاتی مرتبط با نور و رنگ از قبیل خوانایی، مطلوبیت، دلپذیری، روح و حالت، تعامل، تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری تنوع‌هایی را نشان می‌دهد که اگرچه در مبانی، وحدت و اشتراک دارند، مصادیق متعدّدی را صورت می‌بندند. مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در حوزه مؤلفه‌های کیفی عواملی مانند: تأثیر روانی، زیبائی، محرمیت، امنیت و در حوزه مؤلفه‌های کمی شامل: تهویه، چشم‌انداز، کنترل نور و صدا به دست آمد.
نوع مطالعه: پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
روان شناسی محیط
دریافت: 1400/11/10 | پذیرش: 1401/3/8 | انتشار: 1401/10/16
دریافت: 1400/11/10 | پذیرش: 1401/3/8 | انتشار: 1401/10/16
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Haft Hesar Journal of Environmental Studies is Licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.Based on a work at
http://hafthesar.iauh.ac.ir
http://hafthesar.iauh.ac.ir
