behzadi S, Jalili Sadrabadi S, Foroutan M. Explicating the Effect of Socio-Demographic Characteristics of Neighborhoods on the Social Resilience Level (Case Study: Naser Khosrow Neighborhood of Isfahan). Haft Hesar J Environ Stud 2023; 11 (43) :39-50
URL:
http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1908-fa.html
بهزادی سجاد، جلیلی صدرآبادی سمانه، فروتن محمدرضا. تبیین نقش ویژگیهای جمعیتی- اجتماعی محله بر میزان تابآوری اجتماعی (نمونه مطالعاتی: محله ناصرخسرو اصفهان). مطالعات محیطی هفت حصار. 1402; 11 (43) :39-50
URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1908-fa.html
1- دانشگاه علم وصنعت ایران
2- دانشگاه هنر
چکیده: (611 مشاهده)
مفهوم تابآوری در سالهای اخیر به دنبال بروز بلایاء در بسیاری از محافل علمی مورد توجه قرار گرفته است. تابآوری مفهومی چند جانبه است که سعی در به حداقل رساندن آسیبهای ناشی از فاجعه دارد. در این میان توجه اغلب سیاست گذاران بر بعد کالبدی معطوف شده و اغلب سعی شده تا با مقاومسازی بافت، خطرات ناشی از مخاطرات را کاهش دهند. این در صورتی است که عدم قطعیت از نوع و شدت مخاطرات، بروز بحرانهای انسان ساخت و همچنین مدنظر قراردادن ظرفیت اجتماعات در رویارویی با اختلالات و بهبود شرایط، کانون توجهات را به سمت بعد اجتماعی تابآوری سوق داده است. در این میان برخی پژوهشها ویژگیهای جمعیتی-اجتماعی نظیر قومیت، جنسیت، سن و تحصیلات را به دلیل برخی از محدودیتها، عاملی در جهت کاهش تابآوری اجتماعی به حساب میآورند. لذا هدف این پژوهش بررسی تاثیر ویژگیهای جمعیتی- اجتماعی بر تابآوری اجتماعی میباشد. بدین منظور محله ناصرخسرو که جزء محلات حاشیهنشین شهر اصفهان میباشد و با توجه به ویژگیهای جمعیتی-اجتماعی موجود به چهارچوب و اهداف پژوهش نزدیک است، به عنوان نمونه مطالعاتی پژوهش انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و برای دستیابی به دادههای تکمیلی از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش نیز با استفاده از فرمول کوکران و با ضریب خطای 5 درصد، 375 نفر برآورد شده و به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات، تحلیل رگرسیون خطی مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاکی از عدم ارتباط معنادار نوع جنسیت با تابآوری اجتماعی میباشد و متغیرهای سن و تحصیلات نیز تاثیر ناچیزی بر تابآوری اجتماعی داشته و به عبارتی دیگر سن و تحصیلات به ترتیب 7 و 8 درصد از واریانس تابآوری اجتماعی را تبیین میکند. همچنین بررسی ارتباط هر یک از قومیتها با تابآوری اجتماعی نیز بیانگر عدم ارتباط و یا ارتباط بسیار کم با تابآوری اجتماعی میباشد. به طور کلی نتایج این پژوهش علاوه بر نشان دادن عدم ارتباط معنادار و یا تاثیر بسیار کم ویژگیهای جمعیتی-اجتماعی بر تابآوری اجتماعی، بیانگر ظرفیت و پتانسیلهای کودکان و افراد سالخورده، بانوان، افراد با تحصیلات پایین و قومیتهای مختلف و همچنین نقش و تاثیر مثبتی است که هر یک از اقشار و گروههای مذکور میتوانند بر تابآوری اجتماعات و همچنین مواجهه و مقابله با تهدیدات و بهبود و بازیابی شرایط بر جای گذارند. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که هدف این پژوهش نفی تاثیر ویژگیها و برخی محدودیتهای جمعیتی- اجتماعی بر میزان تابآوری اجتماعی نمیباشد، بلکه به دنبال پر رنگ کردن نقش و ظرفیتهای هر یک از اقشار و گروههای مختلف و به کارگیری آن در رویارویی و مقابله با سوانح و تهدیدات است.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
معماری معاصر ایران،فرهنگ و معماری، جامعه شناسی معماری دریافت: 1400/6/29 | پذیرش: 1400/11/10 | انتشار: 1402/6/3