Pahlevan S, Soltanzadeh H, Habib F. Bodily perception of the Iranian bazaar: explanation of architectural components based on Merleau-Ponty's theories. Haft Hesar J Environ Stud 2024; 13 (47) :5-20
URL:
http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-2023-fa.html
1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
2- دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی
چکیده: (1134 مشاهده)
یکی از شاخصههای پدیدارشناسی مرلوپونتی، توجه به جایگاه بدن و نقش تن در جریان ادراک حسی جهان است. یک تصویر عکاسی شده، شاهدی غیرقابلاعتماد از کیفیت واقعی فضای معماری است، بنابراین بررسی نقش تن، فهم جایگاه انسان و تجربه وی از فضای معماری، گستره دید متفاوتی از درک فضا در اختیار او قرار میدهد. در معماری سنتی بهویژه بازارهای تاریخی، توجه عمیق به حضور انسان و ادراک وی در راستههای اصلی بازار و فضاهای پیرامونی شده است که با درگیرشدن حواس پنجگانه، درک متفاوتی از فضا نسبت به تصویر تهیه شده از آن فضا دارد. سؤال اصلی پژوهش در این است: مؤلفههای تأثیرگذار در ادراک تنانه با تاسی از نظریات مرلوپونتی در بازار ایرانی چیست؟ هدف از این پژوهش بررسی جایگاه انسان و نوع متفاوت ادراک در حضور انسان با تأکید بر نظریه"ادراک تنانه مرلوپونتی" است. این تحقیق در قالب پژوهشهای کیفی است و روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. روش گردآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای و میدانی است و ابزار گردآوری اطلاعات با ثبت مشاهدات و مصاحبه صورت پذیرفته است. در نتایج این پژوهش که با تأکید بر نظریه مرلوپونتی مبنی بر ادراک تنانه انجامگرفته است، مؤلفههای تأثیرگذار بر حضور انسان و دید متفاوت وی مانند عمق، فاصله، حرکت در فضای معماری، پرسپکتیو دید، اتمسفر فضا، تغییر دید ناظر و پارالاکس حاصل شده است. یافتهها نشان میدهند که این مؤلفهها در فضای بازار تاریخی بهخوبی جلوه میکنند، توجه معماران گذشته به نقش انسان در فضا و درگیری ادراک وی با ایجاد حس حرکت، افق دید و عمق حرکتی، ریتم و تکرار در جدارهها و نوردهی، عمیقاً احساس میشود و نقش تعیینکنندهای در درک فضای معماری و تجربه زیسته انسان در بازار ایرانی دارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
معماری دریافت: 1401/9/3 | پذیرش: 1401/12/22 | انتشار: 1403/2/30