Sobati A, Zaker Haghighi K. Evaluating the flexibility of the urban spatial structure against changes related to land use (Case study: Sari City). Haft Hesar J Environ Stud 2024; 12 (47) :171-184
URL:
http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-2032-fa.html
چکیده: (664 مشاهده)
ساختار فضایی شهرها موضوع تحقیقات و مطالعات مختلفی در حوزه برنامهریزی شهری بوده است. این ساختار تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله کاربری زمین است. کاربری زمین در شهرهای ایران عمدتاً در قالب طرحهای جامع شهری شکل میگیرند، بنابراین برنامهریزان شهری در تهیه طرحهای توسعه شهری، ضمن حل معضلات موجود، به دنبال ترسیم آیندهای مطلوب و بهینه برای شهرها هستند. تحلیل ساختار فضایی در سطح کلان ابزار مناسبی در این خصوص محسوب میگردد، چراکه یکی از خروجیهای اصلی طرحهای جامع شهری، نقشه ساختار فضایی شهر است. با این وجود نسبت به تغییرات احتمالی ساختار فضایی ناشی از تغییرات کاربری اراضی در سازمان فضایی شهری تحقیقات کافی در داخل کشور صورت نگرفته است. لذا پژوهش حاضر به دنبال آنست تا میزان انعطافپذیری ساختار فضایی شهر ساری، به عنوان مرکز یکی از استانهای مهم ایران که از نظر تحولات جمعیتی و فعالیتی، از سوی نیروهای مختلف در معرض فشار است را در برابر تغییرات مربوط به پهنهها مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- علی است. در این پژوهش با استفاده از مستندات موجود به بررسی تغییرات ساختار فضایی متآثر از تصمیمات کمیسیون ماده ٥ شورای عالی شهرسازی و معماری در شهر ساری پرداخته میشود. بدین صورت که ابتدا محدوده سطح مجاز کاربریها تعیین و چگونگی تغییرات سطح هر کاربری در هر پهنه از نظر مورد قبول بودن و یا مردود بودن تعیین میگردد. سپس از طریق آزمون آماری مک نمار تعیین میشود که آیا تغییرات در مجموع منجر به تغییر پهنه شده است یا خیر. پاسخ این آزمون مجدداً در مقیاس اندازهگیری اسمی به هر پهنه نسبت داده میشود. نتایج تحقیق حاکی از آنست که از ١٠١ پهنه موجود در این شهر ٤٨ پهنه به دلیل عبور کردن از حیطه مجاز تعیین شده برای هر یک از کاربریها، نسبت به طرح مصوب جامع شهری دارای مغایرت هستند. این امر ضرورت تهیه الگوی تعیین آستانههای قابل تحمل در طرحهای جامع، مترتب بر اجزای اصلی ساختار فضایی شهر از جمله کاربری اراضی، که به عنوان یکی از خروجیهای اصلی طرح جامع در نظر گرفته میشود، را تأیید میکند.
نوع مطالعه:
پژوهشي-مورد پژوهی |
موضوع مقاله:
شهرسازی-برنامه ریزی شهری دریافت: 1400/9/9 | پذیرش: 1400/11/6 | انتشار: 1403/2/30