Moradi H, heydarnataj V, Baezzat F. Influential environmental components in promoting children's motor intelligence; Case study: Shadi Park and Noshirvani Park in Babol. Haft Hesar J Environ Stud 2023; 11 (43) :71-84 URL: http://hafthesar.iauh.ac.ir/article-1-1910-fa.html
دوران کودکی مهمترین دوران زندگی انسان است. ارتباط کودکان با محیط اطراف آنها سبب رشد و شکوفا شدن تواناییهای فیزیکی و ذهنی آنها میشود. امروزه، تلاش برای فراهم آوردن محیطهای مناسب و مختص کودکان یکی از دغدغههای مهم معماران گردیدهاست. افزایش ناامنی در شهرها، افزایش ساخت و ساز و آپارتماننشینی و کمشدن خانههای دارای حیاط موجب کاهش فضای بازی و در نهایت تحرک کودکان شدهاست.در سالهای اخیر بخش زیادی از تفریحات و اوقات فراغت کودکان با تماشای تلویزیون و بازیهای کامپیوتری سپری میشود و باعث تغییر در فضای بازی و تحرک کودکان و در نهایت کمشدن تحرک در آنها میشود. با شیوع ویروس کرونا و به دنبال آن تعطیلی مدارس و کاهش ارتباط کودکان با یکدیگر، ساخت فضاهای شهری مختص به کودکان با توجه به نیازها و خلاقیتهای کودکان، آنها را نه تنها به سمت تحرک، بلکه به سمت زندگی اجتماعی و فراگیری بسیاری از فعالیتهای مفید و کشف خلاقیتشان سوق میدهد. هدف از انجام پژوهش بررسی و شناخت مولفههای تأثیرگذار محیطی شامل فضاسازیها، در ارتقای هوش حرکتی کودکان و اولویت بندی مولفههای محیطی در راستای ارتقای هوش حرکتی کودکان است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی انجام شدهاست؛ ابتدا به بررسی مقالات و کتب مرتبط با هوش حرکتی پرداخته و سپس با مشاهده رفتار کودکان درتابستان و پاییز در ساعات مختلف روز از دو پارک شادی و نوشیروانی بابل به تعداد 32 دفعه حرکات کودکان مورد بررسی قرار گرفتهاست. به دلیل شیوع کرونا در زمان انجام پژوهش و عدم حضور کودکان در فضاهای بازی بیرونی، دسترسی به کودکان کم بوده به همین علت دفعات انجام پژوهش و مشاهده رفتار کودکان بیشتر بودهاست. اعتبار پذیری پژوهش بر اساس تکنیک تثلیت بودهاست. به این صورت که دو متخصص با تخصص روانشناسی کودک و تجربه کار با کودک داشتهاند، پس از پایان مشاهدات و تحلیل دادهها درستی روش و نتایج را بررسی کردهاند. نتایج تحقیق در این دو پارک نشانمیدهد همه کودکان از هوش حرکتی برخوردار بوده و هوشها قابلیت ارتقا دارند. کودکان دارای هوش حرکتی و استعداد کارکردن با اشیا هستند. هنگام بازی کردن و صحبت کردن و انجام هر فعالیتی از اعضای بدن استفاده میکنند و تحرک دارند. در کارهای نمایشی و ورزشها بسیار خوب عمل میکنند. در باز و بسته کردن قطعات یک شی مهارت دارند و در بازیهای تعادلی خوب عمل میکنند. با توجه به مولفههای به دست آمده این هوش که شامل فضاهای دارای توالی، جمعی، فضاهایی که موجب برانگیختن حس کنجکاوی کودکان شوند و فضاهایی که سبب بالابردن تعادل و حرکت در کودکان شوند، میتوان هوش حرکتی کودکان را ارتقا داد. از آنجایی که محیط بر ارتقای هوش حرکتی کودکان تأثیر زیادی دارد، طراحی و ساخت فضاهای بازی شهری و فراهمکردن محیط مدرسه، آموزش با روشهایی متفاوت (مانند اجرای نمایش و انجام آزمایشهای عملی برای فهم بیشتر دروس) و بازیهای موجود در مدرسه تأثیر چشمگیری بر ارتقای هوش حرکتی کودکان دارد.